Nowe przepisy dla kierowców – co zmieni się?
Od 17 czerwca 2023 roku w życie wchodzi nowelizacja ustawy o transporcie drogowym, wprowadzając szereg zmian, które wpłyną na rynek przewozu osób w Polsce. Nowe przepisy obejmują wymóg posiadania polskiego prawa jazdy dla kierowców świadczących usługi przewozowe, automatyczne wyrejestrowanie pojazdów bez ważnego przeglądu i OC oraz zmiany w egzaminach na prawo jazdy. Te zmiany mogą znacząco wpłynąć na działalność kierowców, szczególnie tych korzystających z popularnych aplikacji takich jak Uber czy Bolt.
Przewóz osób tylko z polskim prawem jazdy
Zgodnie z nowymi przepisami, od 17 czerwca wszyscy kierowcy oferujący odpłatny przewóz osób będą musieli posiadać polskie prawo jazdy. Dla kierowców spoza Unii Europejskiej i EFTA oznacza to konieczność zdania teoretycznego egzaminu na prawo jazdy w Polsce. Aby przystąpić do egzaminu, zagraniczni kierowcy muszą założyć Profil Kandydata na Kierowcę (numer PKK), co wymaga dodatkowej wizyty w urzędzie.
„Jednym z warunków uzyskania polskiego prawa jazdy, jest przebywanie na terytorium Polski co najmniej przez 185 dni w każdym roku kalendarzowym. W praktyce oznacza to, że cudzoziemiec będzie mógł starać się o wymianę zagranicznego prawa jazdy na polski dokument nie wcześniej niż po upływie 185 dni pobytu w Polsce.” – tłumaczy Łukasz Witkowski, Co-founder Natviol.
Wydłużone procedury i bariery językowe
Proces uzyskania polskiego prawa jazdy przez zagranicznych kierowców może być długotrwały, trwający od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy, co w praktyce oznacza wykluczenie kierowcy z rynku przewozów nawet na około rok. Bariera językowa dodatkowo może obniżyć zdawalność egzaminów, co utrudni uzyskanie uprawnień.
Skutki ekonomiczne
Nowe przepisy mogą uniemożliwić pracę tysiącom obcokrajowców, co zdaniem ekspertów może wyeliminować z rynku aż 18-28 tysięcy kierowców w Polsce. To może skutkować spadkiem dostępności kierowców usług przewozowych, wydłużeniem czasu oczekiwania na kierowcę, wzrostem cen i ryzykiem rozszerzania się „szarej strefy”.
Łukasz Witkowski zauważa: „Od momentu projektu zmiany ustawy, my – branża pośredników płatności dla aplikacji takich jak Uber, Bolt czy innych – chcieliśmy pokazać, jak wygląda system współpracy z kierowcami w praktyce. Nowe przepisy są oderwane od realnych potrzeb i mogą nie przynieść oczekiwanych zmian w kontekście bezpieczeństwa i uchybień.”
Plusy nowelizacji
Nowelizacja ma również pozytywne strony. Konieczność posiadania polskiego prawa jazdy, dopisanego do polskiej bazy CEPiK, umożliwi lepszą ewidencję wykroczeń drogowych, za które zagraniczni kierowcy będą otrzymywać mandaty i punkty karne. Pozwoli to wyeliminować z polskich dróg kierowców stanowiących realne zagrożenie.
Rynek przewozu osób – co teraz?
Zgodnie z szacunkami Instytutu Finansów Publicznych, rynek usług przewozu osób w 2023 roku osiągnął wartość ok. 7 mld zł, z czego aż 60% przypada na przewozy „aplikacyjne”. Wprowadzenie nowych przepisów może spowodować, że aż 10-20% przewozów nie będzie mogło być zrealizowane.
Łukasz Witkowski zwraca uwagę na pozytywny wpływ przewozów „aplikacyjnych” na rynek usług przewozowych: „Pojawienie się oferty przewozów „aplikacyjnych” zrewolucjonizowało rynek, wprowadzając wiele korzystnych zmian: obniżenie cen, dogodniejsza forma zamawiania usług, możliwość śledzenia położenia pojazdu, płatność bezgotówkowa oraz swobodny wybór kierowcy lub pojazdu.”
Kolejne zmiany w 2023 roku
Ostatnie miesiące nie były łatwe dla polskiego rynku przewozu osób, a bieżące zmiany przepisów to nie koniec „przewozowej rewolucji”. Już 10 czerwca z bazy CEPiK zostaną usunięte pojazdy bez ważnych umów OC i przeglądów rejestracyjnych, a po 17 września wprowadzone zostaną podwójne stawki mandatów za powtórne wykroczenia. Od 7 lipca każdy nowy samochód będzie musiał posiadać dodatkowe systemy bezpieczeństwa, w tym czarną skrzynkę, rejestrującą dane o uruchomieniu systemów bezpieczeństwa podczas wypadku.
Podsumowanie
Nowe przepisy mają na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach, jednak wiążą się z licznymi wyzwaniami zarówno dla kierowców, jak i branży przewozowej. Kluczowe będzie monitorowanie wpływu tych zmian na rynek oraz dostosowanie działań w celu minimalizacji negatywnych skutków.
